در دنیای پرشتاب امروز، بسیاری از افراد به دنبال راهکارهای مؤثر برای کاهش وزن و بهبود سلامت خود هستند. یکی از ترکیباتی که در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده، هیدروکسی سیتریک اسید (Hydroxycitric acid یا HCA) است. این ماده طبیعی که در میوه Garcinia cambogia یافت می‌شود، به دلیل تأثیرات مثبت بر کاهش اشتها و جلوگیری از ذخیره‌سازی چربی، به عنوان یک مکمل پرطرفدار در حوزه کاهش وزن مطرح شده است. در این مقاله، به بررسی عملکرد، فواید و نحوه استفاده از هیدروکسی سیتریک اسید می‌پردازیم و راز موفقیت آن را در کاهش وزن آشکار می‌کنیم.
Hydroxycitric acid (HCA)
هیدروکسی سیتریک اسید (HCA)، در میوه گونه های Garcinia cambogia یافت می‌شود. مکمل‌های HCA عموماً از عصاره پوست میوه این گیاه به‌دست می‌آیند. میوه Garcinia cambogia، که در هند به عنوان چاشنی استفاده می‌شود، دارای پوستی خشک شده است که به عنوان طعم‌دهنده نیز کاربرد دارد. پوست میوه خشک شده در طب سنتی هند، از پوست خشک‌شده این میوه برای درمان شکایات گوارشی و رماتیسم استفاده می‌شود. محتوای HCA در میوه Garcinia cambogia به‌طور تقریبی 16 درصد است.
هیدروکسی سیتریک اسید و هیدروکسی سیترات به ترتیب می‌توانند به عنوان اشکال اسیدی و آنیونی استفاده شوند. با این حال، فرم آنیونی، که تحت شرایط زیستی وجود دارد، معمولا برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
عملكرد و فارماكولوژي:
هیدروکسی سیتریک اسید (HCA) به عنوان یک ماده ضد چاقی شناخته می‌شود. این ترکیب به‌عنوان مهارکننده رقابتی آنزیم آدنوزین تری‌فسفات سیترات لیاز (ATP-citrate lyase) عمل می‌کند. HCA با مهار تبدیل سیترات و کوآنزیم A به اگزالواستات و استیل-CoA در سیتوزول، سنتز اسیدهای چرب، کلسترول و تری‌گلیسیریدها را کاهش می‌دهد.
اگزالواستات ممکن است وارد چرخه گلوکونئوژنز شود و به تولید گلوکز و گلیکوژن کمک کند. اثر ضد چاقی HCA ناشی از مهار سنتز چربی و اسیدهای چرب است. علاوه بر این، تصور می‌شود که HCA می‌تواند با تحریک گلوکونئوژنز کبدی، اشتها را نیز مهار کند.
-
فارماكوكينتيك:
هیدروکسی سیتریک اسید (HCA) در انسان به‌طور دقیق مشخص نشده است. مطالعات حیوانی نشان می‌دهند که این ماده از طریق لوله گوارش جذب و به کبد و سایر بافت‌ها منتقل می‌شود. با این حال، گزارشی مبنی بر انتقال این ماده در سلول‌های کبدی وجود ندارد.
-
انديكاسيون و كاربرد:
فرضیه‌ای وجود دارد که HCA می‌تواند به عنوان عاملی برای کاهش وزن عمل کند.
-
موارد منع مصرف:
در حال حاضر حساسیت شناخته‌شده‌ای به محصولات حاوی HCA به وضوح مستند نشده است. با این حال، افرادی که به میوه‌های خانواده‌ی مرکبات حساسیت دارند، ممکن است نسبت به HCA نیز واکنش نشان دهند. در هر صورت، قبل از مصرف مکمل‌ها یا محصولات حاوی HCA، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.
-
موارد احتياط:
زنان باردار و مادران شیرده باید از مصرف مکمل هیدروکسی سیتریک اسید (HCA) خودداری کنند. از آنجا که به‌طور تئوری، HCA ممکن است تولید استیل‌کولین را در مغز تحت تأثیر قرار دهد، افرادی که به سندرم دمانس، از جمله آلزایمر مبتلا هستند، باید از مصرف هیدروکسی سیتریک اسید اجتناب کنند. همچنین، افراد مبتلا به دیابت نیز باید در مصرف HCA احتیاط کنند.
-
عوارض جانبي:
در یک مطالعه که به بررسی اثر کاهش وزن هیدروکسی سیتریک اسید پرداخته، گروهی روزانه 1500 میلی‌گرم از این ترکیب را دریافت کردند و با گروه دارونما مقایسه شدند. گزارش شده است که اثرات جانبی بین گروه دریافت‌کننده HCA و گروه دارونما تفاوت قابل‌توجهی نداشت.
-
اوردوز:
هيچ گزارشي از دوز بيش ازحد وجود ندارد.
-
دوز و نحوه مصرف:
هیدروکسی سیتریک اسید (HCA) در عصاره Garcinia cambogia معمولاً به صورت روزانه 1500 میلی‌گرم است. برخی محصولات حاوی HCA به فرم لاکتون هستند، که در مدل‌های حیوانی فاقد فعالیت می‌باشند. بنابراین، استفاده از فرم فعال HCA برای تأثیرگذاری مطلوب مهم است.
نتیجه‌گیری:
هیدروکسی سیتریک اسید به‌عنوان یکی از ترکیبات طبیعی مورد توجه برای کمک به کاهش وزن، می‌تواند نقش مهمی در مهار اشتها و جلوگیری از ذخیره‌سازی چربی ایفا کند. اگرچه مطالعات بیشتری در مورد اثرات دقیق این ماده در انسان لازم است، نتایج اولیه نشان می‌دهند که استفاده از مکمل‌های حاوی HCA، همراه با یک رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم، می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. پیش از شروع مصرف هرگونه مکمل، مشورت با پزشک توصیه می‌شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.