مقدمه

تستوسترون مهم‌ترین هورمون آندروژن در بدن مردان است و نقش حیاتی در حفظ سلامت جنسی، رشد عضلانی، خلق‌وخو و باروری دارد. کاهش سطح این هورمون می‌تواند در اثر افزایش سن، استرس، چاقی یا کم‌تحرکی رخ دهد و منجر به افت میل جنسی، ضعف عضلانی و ناباروری شود.
در این میان، ال-آرژنین (L-Arginine) یکی از مؤثرترین ترکیبات طبیعی برای تحریک تولید تستوسترون محسوب می‌شود. این اسیدآمینه با افزایش نیتریک اکسید (NO) و بهبود جریان خون در بیضه‌ها، عملکرد سلول‌های لِیدیگ را تقویت کرده و ترشح تستوسترون را افزایش می‌دهد.

ساختار و عملکرد بیوشیمیایی ال-آرژنین

ال-آرژنین یک اسیدآمینه نیمه‌ضروری با گروه گوانیدینی فعال است که در واکنش‌های حیاتی بدن نقش دارد، از جمله:

  • تولید نیتریک اکسید (NO)
  • سنتز پروتئین و کراتین
  • دفع آمونیاک از طریق چرخه اوره

نیتریک اکسید حاصل از آرژنین موجب گشاد شدن عروق و افزایش خون‌رسانی به اندام‌ها، به‌ویژه بیضه‌ها می‌شود. این فرایند باعث افزایش اکسیژن و مواد مغذی در بافت بیضه و در نهایت تقویت تولید تستوسترون می‌گردد.

محور هیپوتالاموس–هیپوفیز–گوناد و اثر آرژنین بر آن

تولید تستوسترون توسط محور هیپوتالاموس–هیپوفیز–گوناد (HPG) تنظیم می‌شود. هیپوتالاموس با ترشح GnRH، غده هیپوفیز را برای ترشح LH تحریک می‌کند و LH نیز سلول‌های لِیدیگ را به سنتز تستوسترون وادار می‌سازد.
مطالعات نشان می‌دهند که آرژنین از طریق افزایش نیتریک اکسید در مغز، ترشح GnRH و در نتیجه ترشح LH را تقویت می‌کند. بنابراین، آرژنین در دو سطح عمل می‌کند: به‌طور مستقیم بر بیضه و به‌صورت غیرمستقیم از طریق مغز و هیپوفیز.

مکانیسم اثر ال-آرژنین بر سلول‌های لِیدیگ

  • افزایش نیتریک اکسید و جریان خون بیضه: نیتریک اکسید موجب گشاد شدن عروق و بهبود تغذیه سلول‌های لِیدیگ می‌شود.
  • تحریک آنزیم‌های استروئیدوژنیک: آرژنین با فعال‌سازی مسیر cGMP و افزایش بیان آنزیم‌هایی مانند CYP11A1، 3β-HSD و 17β-HSD سنتز تستوسترون را در سلول‌های لِیدیگ افزایش می‌دهد.
  • کاهش استرس اکسیداتیو: آرژنین با تحریک آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی مانند SOD و کاتالاز، از سلول‌های لِیدیگ در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کرده و تولید تستوسترون را حفظ می‌کند.

شواهد علمی و مطالعات بالینی

تحقیقات متعددی اثر مثبت آرژنین بر افزایش تستوسترون را تأیید کرده‌اند:

  • مطالعات حیوانی: در موش‌های نر، مصرف آرژنین باعث افزایش تستوسترون سرمی و بهبود ساختار بافت بیضه شد.
  • مطالعات انسانی:
    • در مردان نابارور، مصرف ۳ گرم آرژنین به مدت ۸ هفته موجب افزایش تستوسترون آزاد و بهبود تحرک اسپرم شد.
    • ترکیب آرژنین با ویتامین‌های C و E باعث افزایش معنی‌دار سطح تستوسترون و کاهش پراکسیداسیون لیپید شد.
    • در ورزشکاران، دریافت ۴ گرم آرژنین در روز موجب افزایش تستوسترون و کاهش کورتیزول گردید.

آرژنین، عملکرد جنسی و باروری مردان

تستوسترون نقش کلیدی در میل جنسی و عملکرد نعوظ دارد. آرژنین با افزایش نیتریک اکسید و فعال‌سازی مسیر NO–cGMP باعث بهبود جریان خون در بافت آلت تناسلی و بهبود عملکرد نعوظ می‌شود. همچنین این ترکیب موجب افزایش تعداد، تحرک و مورفولوژی اسپرم و افزایش حجم مایع منی می‌گردد.

دوز مؤثر و ایمنی مصرف

بر اساس مطالعات انسانی، دوز مؤثر ال-آرژنین برای افزایش تستوسترون در محدوده ۱۵۰۰ تا ۵۰۰۰ میلی‌گرم در روز است. این مقدار در افراد سالم ایمن محسوب می‌شود و تنها ممکن است در برخی افراد باعث ناراحتی گوارشی خفیف شود.

ترکیبات هم‌افزا با ال-آرژنین

ترکیب آرژنین با سایر مواد مؤثره باعث تقویت عملکرد آن در سیستم تولیدمثل می‌شود:

  • ال-کارنیتین: افزایش انرژی و تحرک اسپرم.
  • زینک: کوفاکتور ضروری برای آنزیم‌های استروئیدوژنیک.
  • سلنیوم و ویتامین E: محافظت از سلول‌های جنسی در برابر استرس اکسیداتیو.
  • عصاره پوست درخت کاج: تقویت اثر نیتریک اکسید و بهبود جریان خون.

ویژگی‌های مکمل اسپرمس برند M+

مکمل اسپرمس (Spermass) برند M+ از شرکت پرارین پارس، با فرمولاسیونی علمی طراحی شده است تا از عملکرد هورمونی و باروری مردان پشتیبانی کند.
هر ساشه این مکمل حاوی ۱۷۰۰ میلی‌گرم ال-آرژنین، ۵۰۰ میلی‌گرم ال-کارنیتین، عصاره پوست درخت کاج، زینک، سلنیوم، ویتامین‌های E، C، D3، B6، B12، اسیدفولیک و کوآنزیم Q10 است.
این ترکیب جامع موجب افزایش طبیعی تستوسترون، بهبود عملکرد سلول‌های لِیدیگ، افزایش تحرک اسپرم و ارتقای میل جنسی می‌شود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

  • ال-آرژنین با افزایش نیتریک اکسید و تحریک سلول‌های لِیدیگ، تولید تستوسترون را تقویت می‌کند.
  • این اسیدآمینه با کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود جریان خون بیضه، سلامت باروری را بهبود می‌بخشد.
  • مکمل اسپرمس M+ با دوز علمی ۱۷۰۰ میلی‌گرم ال-آرژنین در هر ساشه، راهکاری ایمن و مؤثر برای افزایش تستوسترون و باروری مردان است.
  • مصرف روزانه یک ساشه به مدت ۸ تا ۱۲ هفته می‌تواند موجب بهبود سطح تستوسترون، عملکرد جنسی و کیفیت اسپرم گردد.