تأثير مكمل ياري منيزيم بر بي خوابي اوليه در سالمندان
در این مقاله به تأثير مكمل ياري منيزيم بر بي خوابي اوليه در سالمندان می پردازیم. بي خوابي، به صورت عدم رضايت از مقدار و يا كيفيت خواب تعريف مي شود. كه براي مدت طولاني پايدار باشد. علائم آن شامل: به سختي به خواب رفتن، به سختي در خواب باقي ماندن و بيدارشدن زودهنگام است. این معظل، جزء اجتناب ناپذير افزايش سن نيست؛ با اين حال به علل مختلف، شيوع آن همراه با افزايش سن افزايش مي يابد. و اكثر سالمنداني كه شرايط سالمندي مناسبي ندارند، به دلايل مختلف، از اختلالات عمده خواب رنج مي برند؛ به عبارت ديگر افزايش سن، به طور خود به خودي منجر به اختلالات خواب نمي شود. و اين مسئله اغلب در اثر ديگر عوامل مرتبط با افزايش سن اتفاق مي افتد. مهمترين تغييرات خواب مرتبط با افزايش سن، شامل:
- كاهش طول مدت خواب
- بازده خواب
- خواب عميق
شيوع علائم بي خوابي در تمام گروه هاي جمعيتي، بین 10% تا 48% است. همچنين بررسي ميزان شيوع آن در سالمندان، نشان مي دهد. كه 42% آنها در به خواب رفتن يا در خواب ماندن، دچار مشكل هستند. پيگيري نتايج مطالعه ذكرشده به مدت 3 سال، نشان مي دهد. كه 15% از شركت كنندگان كه در ابتدا بي خوابي را گزارش نكرده بودند. نيز مبتلا به بي خوابي شدند. كه بيانگر نرخ بروز متوسط ساليانه پنج درصد است. از جمله ديگر آمار ارائه شده، برآورد بيش از 40 تا 50 درصد ابتلا در ميان بزرگسالان بالاي 60 سال است.
مشکلات بی خوابی
در تمامي سنين، افرادي كه از بي خوابي رنج مي برند، دچار ضعف حافظه، افزايش زمان پاسخ دهي، مشكلات حافظه كوتاه مدت و كاهش سطح كارآيي هستند؛ با اين حال بي خوابي به خصوص در سالمندان، مشكل آفرين است؛ به اين علت كه آنها را در معرض خطر بيشتري براي سقوط، اختلالات شناختي، عملكرد فيزيكي ضعيف و مرگ و مير قرار مي دهد. اختلالات خواب، همچنين با كاهش كيفيت زندگي، سلامت عمومي و افزايش هزينه هاي بهداشتي، علائم اضطراب و افسردگي مرتبط اند.
درمان آن
در حال حاضر، درمان آن شامل درمان هاي دارويي و غير دارويي است. در مورد تأثير روش هاي غير دارويي در درمان افراد داراي بي خوابي، شواهدي با كيفيت پايين يا متوسط وجود دارد و يا نتايج باليني مهمي وجود ندارد. به طور كلي مي توان گفت كه در مورد تأثير اين روش ها بر درمان بي خوابي، در برابر گروه كنترل اطلاعات دقيقي وجود ندارد. درمان دارويي بي خوابي نيز به وسيله طيف وسيعي از داروها انجام مي شود؛ با اين حال كنفرانس اختلالات خواب انستيتو ملي سلامت آمريكا اعلام كرده است كه داروهايي كه به طور معمول براي درمان اختلالات خواب مورد استفاده قرار مي گيرند، نسبت به فوايد آنها داراي خطرات بيشتري هستند و اين روش درماني براي سالمندان توصيه نمي شود؛ به خصوص كه در مورد سالمندان اين نگراني وجود دارد كه 81% داروهاي خواب آور، توسط اين افراد و اغلب به صورت روزانه و طولاني مدت مصرف مي شود.
منيزيم
از نظر فراواني، چهارمين كاتيون در بدن و دومين كاتيون درون سلولي مي باشد و در بيش از 300 واكنش حياتي در بدن شركت مي كند. منيزيم يك كوفاكتور اساسي براي بسياري از واكنش هاي آنزيمي به خصوص واكنش هايي است كه در متابوليسم انرژي و سنتز نوروترانسميترها شركت دارند. سالمندي يك عامل خطر عمده براي كمبود منيزيم است.
تاثیرات آن در سالمندان
در سالمندي، وضعيت منيزيم بدن تغييرات متعددي مي كند و همراه با افزايش سن، مقدار كل منيزيم بدن به علت كاهش توده استخواني كه مهمترين مخزن منيزيم بدن به شمار مي رود، كاهش مي يابد.
مطالعات اپيدميولوژيك نشان مي دهند كه با وجود نقش فيزيولوژيك مهم منيزيم، دريافت رژيمي منيزيم در جوامع مختلف ناكافي است. و برخي گروه هاي جمعيتي به ويژه سالمندان، دريافت پايين منيزيم دارند كه مي تواند به علت:
- عدم توانايي مصرف منابع منيزيم
- تمايل سالمند به مصرف بيشترغذاهاي فرآيند شده
- مصرف كمتر غلات كامل و سبزيجات سبزبرگ باشد؛
با اين حال نشان داده شده است كه نياز به منيزيم با افزايش سن تغيير نمي كند. ديگر تغييرات متابوليسم منيزيم كه با افزايش سن مرتبط است، شامل:
- كاهش دريافت منيزيم
- كاهش جذب روده اي
- افزايش دفع ادراري و مدفوعي
در اثر داروها مي باشد. در اين ميان، به نظر مي رسد كه كاهش دريافت منيزيم، نقش اساسي در كمبود منيزيم وابسته به سن داشته باشد.
نقش آن در بدن
با وجود اينكه تأثير منيزيم بر عملكرد عصبي و رفتارهاي خواب كاملاً شناخته شده نيست،
- منيزيم در تنظيم هدايت پذيري بسياري از كانال هاي يوني، براي مثال رسپتور ان متيل دي آسپارتيك اسيد و ورود يك طرفه كانال هاي پتاسيم
- براي اتصال اكثر منوآمين ها به رسپتورهاي آنها ضروري است. بنابراين اين كاتيون در انتقال عصبي در سطح سلولي، هم در غشاي پيش سيناپسي و هم در غشاي پس سيناپسي نقش كليدي دارد.
- مطالعات متعددي نيز نقش آن در تنظيم تحريك پذيري دستگاه عصبي مركزي را تأييد كرده اند. بنابراين به عنوان آنتاگونيست طبيعي ان متيل دي آسپارتيك اسيد و آگونيست GABA ممكن است بتواند نقش كليدي در تنظيم خواب داشته باشد.
مكمل ياري با منيزيم
با توجه به موارد ذكرشده، در صورتي كه مكمل ياري با منيزيم بتواند باعث بهبود بي خوابي و پيشگيري از عوارض ناشي از اين اختلالات از جمله:
- كاهش كارايي در طول روز
- هزينه هاي بهداشتي
- استرس مزمن
- افسردگي
- كاهش طول عمر در سالمندان
مي تواند به عنوان درمان جايگزين داروهاي معمول و يا همراه با آنها، به منظور كاهش اثرات جانبي متعدد آنها از جمله:
- اثرات آرام بخش بلندمدت
- ايجاد اختلالات حافظه
- سقوط به علت خواب آلودگي طي روز (زمين خوردن)
- بازگشت بي خوابي
- سركوب تنفس
- مقاوم شدن و نياز به افزايش دوز
- ايجاد وابستگي و مشكل به هنگام قطع دارو
- سوء مصرف دارو
- افزايش احتمالي خطر مرگ و مير
به همين منظور، مطالعه حاضر جهت بررسي تأثير مكمل ياري منيزيم بر بي خوابي در سالمندان طراحي شده است.
نتيجه گيري
در مجموع، نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه مصرف مكمل منيزيم به ميزان 500 ميلي گرم در روز به مدت 8 هفته مي تواند باعث بهبود شاخص هاي بيوشيميايي و پرسشنامه اي خواب از جمله: افزايش ساعات خواب، بازده خواب، سطح رنين و ملاتونين سرم شود؛ همچنين مكمل ياري منيزيم مي تواند ضمن بهبود شاخص شدت بي خوابي، باعث كاهش سطح كورتيزول سرم و زمان به خواب رفتن، در سالمندان مبتلا به بي خوابي شود. تأثيرات ذكرشده براي مكمل ياري منيزيم بر بي خوابي، در دوز مورد استفاده فاقد هرگونه عوارض جانبي، از جمله علائم تحريك دستگاه گوارش، است.
منبع:
عباسی، بهنود، کیمیاگر، مسعود، صادق نیت، خسرو، محمدشیرازی، مینو، هدایتی، مهدی، رشیدخانی، بهرام، شهیدی، شهریار، پیاب، مولود، و کریمی، نسترن. (1391). تاثیر مکمل یاری منیزیم بر بی خوابی اولیه در سالمندان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 19(3 (پیاپی 52))، 0-0. SID. https://sid.ir/paper/384571/fa