تعيين اثر کروم در کنترل قند خون بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

اثر کروم در کنترل قند خون بيماران، كروميوم يکي از مواد معدني ضروري است. که به نظر ميرسد براي هموستاز طبيعي گلوکز و چربي لازم است. کروميوم سه ظرفيتي در يک مجموعه به نام عامل تحمل گلوکز، قرار دارد. اين شکل کروميوم از نظر بيولوژي فعال در نظر گرفته ميشود . کروميوم نخستين بار در مخمر آبجو کشف شد

انواع کرمیوم

کروميوم کلرايد، کروميوم نيکوتينات و کروميوم پيکولينات مزولاسيون هاي کروميوم سه ظرفيتي هستند، که به طور معمول استفاده ميشوند. کروميوم پيکولينات از جذب بيشتري برخوردار است. کمبود شديد کروميوم منجر به مقاومت به انسولين و ديابت ميگردد. در شرايط عادي کروميوم با اتصال به اوليگوپپتيدي با وزن مولکولي کم ، تعداد گيرنده هاي انسولين و فسفوريلاسيون آنها را افزايش ميدهد که به دنبال آن آنزيم گيرنده ي انسولين افزايش يافته و قند خون و هموگلوبين گليكوزيله تنظيم ميگردد.

رفتار کرمیوم در خارج از بدن

بررسي هاي انجام شده در محيط خارج از بدن نشان داده اند مکمل هاي کروميوم به ويژه کروميوم باند شده به نياسين، ميتوانند مقاومت به انسولين را کاهش داده و  سطح کلسترول را پايين آورند.  همچنين شواهد نشان ميدهد تجويز کروميوم پيکولينات در محيط خارج از بدن حساسيت به انسولين را با تشديد تحريک گيرنده هاي  انسولين افزايش ميدهد.

پژوهش

در پژوهش هاي متعددي از جمله بررسي هاي انجام شده در ايران، نشان داده شده غلظت کروميوم در سرم و موي بيمارن ديابتي و گروه اختلال تحمل گلوكز به طور معني داري از گروه کنترل کمتر است.  با اين حال يافته هاي بررسي هاي  مربوط به تجويز کروميوم در افراد سالم و بيماران مبتلا به ديابت متفاوت بوده است. يافته هاي چندين پژوهش نشان می دهد مصرف کروميوم به دنبال افزايش فعاليت هاي بدني ميتواند سبب افزايش توده ي عضلاني و سوخت بيشتر چربي هاي بدن با بهبود سوخت و ساز گلوکز و چربي  گردد.

پژوهش حاضر به صورت آينده نگر، دوسو کور، تصادفي و با کنترل دارونما صورت گرفت. بيماران مبتلا به ديابت نوع ۲، تحت درمان با داروهاي خوراكي و داراي هموگلوبين گليکوزيله مساوي يا بيشتر از ۷%، که به صورت سرپايي  به درمانگاه ديابت مراجعه کرده بودند، وارد پژوهش شدند.

نحوه ی پژوهش

ابتداي پژوهش پرسشنامه اي توسط مجري طرح ثبت گرديد که شامل سن، جنس و نمايه ي توده بدن هر بيمار بود. از بيماران درخواست گرديد در طول مدت درمان همچنان به مصرف داروهاي قبلي خود ادامه دادند، رژيم غذايي و فعاليت هاي فيزيکي خود را تغيير ندهند. از بيماران خواسته شد در طول مدت پژوهش از مصرف فروس سولفات، سولفات روي و ساير مواد معدني و ويتامين ها پرهيز نمايند. سطح قند خون ناشتا (به روش گلوكزاكسيداز) هموگلوبين گليكوزيله (به روش Iron chromatographic Micro Assay Exchange  (ليپوپروتئين كم چگال (به روش Direct Chol-LDL  (ليپوپروتئين پر چگال (به روش HDL Direct Chol  (تريگليسريد (به روش PAP-GPO/ ليپاز) ازت اوره خون  به روش اوره آز (كينتيك) ، كراتينين سرم (به روش Joffe  ) آلانين آمينو ترانسفراز (به روش كالريمتري) آسپارتات آمينو ترانسفراز (به روش كالريمتري)، و سطح سرمي کروم (به روش Less Flame absorption Atomic) بيماران، در ابتداي بررسي اندازه گيري و ثبت گرديد.

روند پژوهش

سپس بيماران  به دو گروه مورد و شاهد تقسيم گرديدند و در هر گروه درماني ۲۰ بيمار قرار گرفت. نمونه گيري به صورت تصادفي سيستماتيک انجام شد. به بيماران گروه مورد، روزانه ۲۰۰ ميكروگرم کروم پيکولينات، و به گروه شاهد دارونما به مدت ۳ ماه دادند. در پايان مدت درمان دوباره سطح قند خون ناشتا، هموگلوبين گليكوزيله خون، ليپوپروتئين كم چگال، ليپوپروتئين پر چگال، تريگليسريد، ازت اوره خون، كراتينين و سطح كروم سرم در بيماران اندازه گيري و ثبت گرديد.

نتایج پژوهش

يافته هاي بررسي حاضر نشان داد پس از ۳ ماه تجويز کروميوم پيکولينات به ميزان 200 میکروگرم در مقايسه با گروه شاهد سطح HbA1C به صورت معني داري کاهش يافت. به طور کلي پژوهش هاي مربوط به اثر کروميوم به صورت دوسوکور در بيماران با ديابت نوع ۲ محدود است. بنابراين، يافته هاي ساير بررسي ها با توجه به احتمال تاثير عوامل ديگر از ارزش کمتري برخوردار است، هر چند بيشتر آنها کاهش گلوکز و HbA1C را گزارش نموده اند. در پژوهش حاضر تمام بيماران ديابت نوع ۲ داشته و همگي تحت درمان با داروهاي خوراکي ضد ديابت بودند، و سطح HbA1C در تمام بيماران بالاتر از ٪۷ بود .  بررسي حاضر نشان داد تجويز مقدار اندک کروميوم با جذب بالا در کوتاه مدت ميتواند منجر به بهبود وضيت متابوليک بيماران ديابتي نوع ۲ شود، اگرچه بر سطح ليپيد هاي پلاسما و شاخص هاي تن سنجي اثر معني داري ندارد.

منابع:

پیامی، سیدپیمان، صفاریان، سارا، و حسن زاده، عاطفه. (1391). تعیین اثر کروم در کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران، 14(3 (مسلسل 63))، 215-221. SID. https://sid.ir/paper/27952/fa