بررسی غلظت خونی وانادیوم و کروم

بررسی غلظت خونی وانادیوم و کروم

بررسی غلظت خونی وانادیوم و کروم در بیماران سندروم متابولیک با و بدون دیابت تیپ 2

عناصر کمیاب نقش متنوعی در تنظیم و فعالیـت هـاي کاتالیتیکی به همراه آنزیم ها و مولکول هاي بیولوژیک دارنـد . نقــش اصــلی و کلیــدي ایــن عناصــر در مــسیر متابولیــک کربوهیدرات ها تا حدي مشخص می باشد. سندروم متابولیک (MetS ) یک مجموعه اي از فاکتورهایی است کـه دیابـت و بیماري هاي قلبی عروقـی و اسـتروك را افـزایش مـی دهـد . کمبود وانادیوم و کروم که ناشی از کمبـود آنهـا در تغذیـه روزانه است، می تواند زمینه بیماري هاي سندروم متابولیک و به دنبال آن دیابت را افزایش دهد. اهداف ایـن مطالعه ارتباط بین میزان این عناصـر در خـون بیماران سندروم متابولیک با و بدون دیابت تیپ 2 با شـدت بیماري می باشد.

تعریف سندروم

سندروم یا نشانگان عبارت است از:

مجموعه علائم و نشانه هاي بالینی و مشخص که همزمان اتفاق می افتند و وقوع آنها آغاز یک بیماري یـا ناهنجاري را هشدار مـی دهـد . بـا ایـن تعریـف بـه بررسـی ســندروم متابولیــک مــی پــردازیم. ســندروم متابولیــک مجموعه اي از ناهنجاري هاي بالینی و جسمی است که خطر ابتلا افراد به بیماري هاي قلبی- عروقی (CVD ) و دیابت را بالا می برد. سندروم متابولیک به خودي خـود بیمـاري نیست بلکه مجموعه اي از ویژگـی هـاي نـامطلوب ناشـی از عادات و زندگی نادرست است. سندروم متابولیک از راه هاي متفاوت، دسته ها و جمعیت هـاي بزرگـی از افـراد را درگیـر می کند. دیابت ملیتوس نوعی بیماري متابولیک است که در آن غلظت قند خـون از میـزان طبیعـی بیـشتر اسـت. ایـن بیماري را یونانیان نامگذاري کردند .

معنای دیابت

دیابت در زبان یونانی به معناي تخلیه کردن است و در واقـع همـان افـزایش ترشـح ادرار را منعکس می کند و ملیتوس در این زبـان بـه معنـاي شیرین هم چون عسل است و نشانگر گلوکز موجود در ادرار است. این عناصـر مـی تواننـد مقاومـت بـه انـسولین را کاهش داده و سطح کلسترول را پایین آورند. کروم یـک عنصر ضروري براي بدن در نظـر گرفتـه شـده اسـت. رژیـم غذایی که فاقد این عنصر باشد ممکن است منجر به توسـعه دیابت شود.

این مطالعه توصیفی تحلیلی شـامل بیمـاران سـندروم متابولیک با دیابت تیپ دو،  سندروم متابولیک بـدون دیابـت تیپ 2 و نرمال هستند . بــر اســاس معیارهاي NCEP: ATP III بیمـاران سـندروم متابولیـک، افرادي هستند که معیارهـاي زیر شامل:

  • چاقی مرکزي
  • هیپرتري گلیسیریدمی
  • HDL پـایین
  • فـشار خـون بـالا
  • گلوکز پلاسماي ناشتا
  • درمان خاص
  • دیابت نوع 2

تشخیص داده شـده را دارا باشند.

عوارض بیماری

عوارض ویرانگر این بیماري یکی از دلایل توجـه بـه ایـن بیماري است. موري و لوپز از سازمان جهـانی بهداشـت، بـرآورد کردند که تعداد:

  • 1 میلیون مورد پاي دیابتی
  • 24 میلیـون مـورد نوروپاتی دیابتیک
  • 6 میلیون مورد قطع عضو ناشی از دیابت
  • 5 میلیون مورد رتینوپاتی دیابتیک

وجود دارد. دلیل دیگر توجه به این بیماري هزینه هاي زیادي ناشی از بیمـاري اسـت . پـیش بینی می شودکه تا سال 2030 جمعیـت کـره زمـین از مـرز 8 میلیارد نفر عبـور کنـد و در جوامـع بـا اسـتفاده از تکنولوژي هاي نو که منجر به کاهش مصرف و افـزایش ذخیـره انرژي می شود جوامع را بیشتر گرفتار این سندروم کند. دیابت یک بیماري شایع است که می تواند منجـر بـه اخـتلالات متابولیکی و عوارض مزمن شـود.

عوارض اخـتلال ناشی از دیابت

اخـتلال تنظیمـی متابولیکی ناشی از دیابت، سبب بـروز تغییـرات پاتوفیزیولوژیـک ثانویه اي در اندام هاي متعدد بدن می شود که مشکلات فراوانی را براي افراد مبـتلا فـراهم مـی آورد. به عنوان نمونه در ایـالات متحـده دیابـت شـیرین علـت اصـلی بیماري مرحله نهایی کلیوي:

  • آمپوتانسیون هـاي غیرتروماتیک انـدام تحتـانی
  • کوري بالغین

می باشد. با افزایش شیوع دیابت شیرین در سراسر جهان انتظار می رودکه این بیماري هم چنان یکی از علل اصلی بیماري زایی و مرگ و میر باقی بماند . دیابت تیپ 2 شایع تـرین دیابت است . این نوع دیابت بیش از %90 از کل مـوارد دیابـت را شامل می شود. دیابت نوع اول اغلب وابسته بـه انـسولین نامیـده می شود زیرا تزریق انسولین در این افراد ضروري اسـت . دیابـت نوع 2 اغلب غیر وابسته به انسولین نامیده می شود اگر چـه بهتـر است آن را دیابت وابسته به رژیـم غـذایی و ورزش بنـامیم زیـرا راهنمایی هاي غذایی و توصیه هاي ورزشی اولین مواردي هستند که بـه افـراد دیـابتی نـوع 2 ارائـه مـی شـوند در کنـار ریـسک فاکتورهایی مانند:

  • سابقه خانوادگی
  • سن
  • چاقی
  • فـشارخون بـالا
  • کاهش HDL
  • افزایش TG
  • کاهش میزان عناصـر کـم یــاب در بدن

در ایــن بیمــاري مطــرح می باشد. کاهش Trace element هایی مانند کروم و وانادیوم باعث افزایش مقاومت به انسولین می شود کـه بـا اصـلاح رژیـم غذایی و دادن مکمل می توان از بروز یا پیـشرفت آن جلـوگیري کرد. در مطالعه حاضر مقادیر فلزات در گروه نرمال از همه بیشتر و در گـروه سندروم متابولیک مبتلا به دیابت نوع دو از همـه کمتـر اسـت. همچنین با استفاده از آزمون تی مستقل مقادیر این فلزات در دو جنس مرد و زن براي هر گروه مورد آزمون قرار گرفت.

میانگین فلزات وانادیوم و کروم

در همـه گروه ها، میانگین فلزات وانادیوم و کروم براي مردان و زنان تقریباً برابر است. سندروم متابولیک (سندروم X یا سـندروم مقاومـت بـه انسولین) شامل دسته اي از اختلالات متابولیک است که فرد را در معرض خطر بیشتري براي بیماري هاي قلبی عروقی و دیابت شیرین قرار می دهد.  اصلاح سطح عناصر کمیاب و ضروري مخصوصاً:

  • کروم
  • وانادیوم

در دیابت ملیتوس نقش مهمی دارنـد ولی کمتر به مطالعه نقـش آنهـا در بـروز سـندروم متابولیـک پرداخته شده است. کروم یک عنصر اساسـی و بـسیار کم مقدار با چند جایگـاه اثـر در متابولیـسم کربوهیـدرات هـا و لیپیدها می باشد. کروم 3 ظرفیتی جزئـی از کمپلکـسی بـه نـام فاکتور تحمل گلوکز می باشد و کمبود آن باعث مقاومت برگشت پذیر انسولین و دیابت می شـود. یکی از مکانیسم هایی که بـراي نقـش کـروم در افـزایش فعالیت گیرنده انسولین مطرح می باشد به این صورت است کـه حساسیت 4 GLUT به قند افزایش پیدا کرده و باعث افزایش انتقال گلوکز می شود، به این صورت که کروم باعث القاي سیگنال هاي ثانویه با افزایش فعالیـت:

  • AMP Kinase
  • 38 p  PAM Kinase

مـی شـود.  ایـن امـر باعـث افـزایش mRNA گیرنــده انــسولین و القــاي 4 mRNA GLUT می شود و حساسیت گیرنده نسبت به انسولین را افـزایش داده و باعث انتقال گلوکز به داخل سلول هاي عضله و چربی مـی شـود. یکی دیگر از عناصر که در بروز سندروم متابولیک و دیابت اهمیت دارد وانادیوم است . امروزه اعتقاد بر این است که عناصر می توانند اثر هم افزایی در بروز نقش خود داشـته باشـند. بـدین مفهوم که وانادیوم و کروم می توانند با هم بیشتر اثر گذار باشند تا به تنهایی.

نتایج مطالعـات حیـوانی

در مطالعـات حیـوانی وانـادیوم اثـر شـبه انـسولین قـوي از طریـق مهـار آنـزیم هـاي فسفوتیروزین فسفاتاز که مجاور گیرنده هاي انسولین هستند را از خود نشان می دهد. ترکیبات وانادیوم را می توان براي کاهش پاسخ انسولین کافی در دیابـت مـورد اسـتفاده قـرار داد. آنها را نمی توان به طورکامل براي فقدان انسولین (در دیابت نوع یک) جایگزین کرد اما می توانند نیاز به عوامل کاهنده قنـد خـون خوراکی در دیابت نوع 2 را کاهش دهند.

وانادیوم

وانادیوم معـروف به دارا بودن خاصیت ضد دیابتی اسـت. مطالعـه حاضر داراي شواهدي از کاهش عناصر کروم و وانادیوم در بیمـاران سـندروم متابولیک با و بدون دیابت تیپ 2 نسبت به گروه نرمال می باشد. نتایج نشان می دهد که کمبود وانادیوم و کروم نقش مهمی در ایجاد سـندروم متابولیـک و دیابـت نـوع 2 دارنـد . در نتیجه با اندازه گیري سطح این عناصـر و دادن آنهـا بـه صـورت مکمل از بروز و یا پیشرفت بیمـاري مـی تـوان جلـوگیري کـرد .

منبع

پالیزبان، عباسعلی، رازانی، رضا، رضایی، مهناز، بدیعی، اکبر، و پورفرزام، مرتضی. (1395). بررسی غلظت خونی وانادیوم و کروم در بیماران سندروم متابولیک با و بدون دیابت تیپ 2. یافته، 18(1 (پیاپی 67))، 74-81.

ارتباط بین اختلالات خواب و سطح هموگلوبین A1C در بیماران مبتلا به دیابت شیرین نوع 2

ارتباط بین اختلالات خواب و سطح هموگلوبین A1C در بیماران مبتلا به دیابت شیرین نوع 2

دیابت شیرین شامل گروهي از اختلالات متابولیک شایع است که معمولا با درجات متفاوتي از مقاومت به انسولین، اختلال در ترشح انسولین و افزایش تولید گلوکز مشخص مي شود. در این مقاله به بررسی ارتباط بین اختلالات خواب و سطح هموگلوبین A1C در بیماران مبتلا به دیابت شیرین نوع 2 خواهیم پرداخت.
تقریبا 90 تا 95%  از افراد مبتلا به دیابت دارای دیابت نوع 2 مي باشند.  این بیماری، شایع ترین بیماری غدد درون ریز و یک بیماری مزمن با عوارض کشنده بسیار است که شیوع آن بنابرگزارش سازمان بهداشت جهاني تا سال 2025 در جهان به 380 میلیون نفر خواهد رسید و سهم ایران در این آمار 000/512/5 نفر خواهد بود. تعداد کل جمعیت ایراني مبتلا به دیابت شیرین نوع 2 در سال 2030 از مرز 4/6 میلیون نفر خواهد گذشت.

مشکلات فرد مبتلا به دیابت

همانند هر بیماری مزمن و ناتوان کننده ی دیگری، فرد مبتلا به دیابت با مشکلاتی مواجه است که تمام جنبه های زندگي روزمره وی را تحت تاثیر قرار مي دهد. این بیماری فرد را با چالش های متعدد اجتماعي – خانوادگي مواجه مي کند و منجر به کاهش کیفیت زندگي فرد مبتلا مي شود و تاثیرات منفي بر سلامت عمومي و احساس خوب بودن بیماران دارد. دیده شده که این افراد به میزان بیشتری نسبت به جمعیت عمومي در معرض خطر ابتلا به اختلالات روانپزشكي هستند، به گونه ای که:

  • افسردگي
  • اختلالات خوردن مانند پراشتهایي
  • بي اشتهایي عصبي
  • اختلالات خواب

در این افراد شایع تر از جمعیت عمومي است.

  • خواب
  • استراحت

یكي از اجزای مهم زندگي انسان بوده و بي خوابي رابطه دو طرفه ای با شیوع و بروز دیابت دارد، گاه بي خوابي مي تواند ثانویه به دیابت ایجاد گردد و یا اینكه خود، عامل زمینه سازی برای ایجاد دیابت باشد.

بررسي های اپیدمیولوژی

در سال های اخیر بررسي های اپیدمیولوژی متعددی در مورد ارتباط میزان و کیفیت خواب شبانه با شیوع و بروز دیابت انجام گرفته است. در این بررسي ها دیده شده که:

  • افزایش یا کاهش طول مدت خواب شبانه با افزایش شیوع و بروز دیابت
  • کنترل نامناسب قندخون افراد دیابتي ارتباط داشته است.
  • محرومیت کامل از خواب شبانه به مدت 24 ساعت
  • محرومیت نسبي چند روزه از خواب شبانه و خوابیدن به مدت 12 ساعت یا بیشتر در چند روز متوالي

همگي موجب افزایش مقاومت بافت های محیطي در برابر انسولین، اختلال در تحمل گلوکز ، افزایش احساس گرسنگي و مصرف مواد غذایي و در نتیجه ابتلا به دیابت مي شوند.  در پژوهشي مشخص شد وضعیت کلي خواب به طور معني داری با اختلال در سوخت و ساز گلوکز همراه است. در ادامه همین مطالعه که بر 161 نفر از افراد پیش دیابتي در آمریكا انجام شد مشخص شد که افرادی که محرومیت بیشتر از خواب و یا کیفیت خواب پاییني داشتند کنترل قند خون آنها وضعیت مناسبي نداشت. پژوهشي دیگر که در میان بزرگسالان کانادا انجام شد، مشخص شد مدت خواب بیشتر از 9 ساعت و یا کمتر از 6 ساعت سبب افزایش ریسک اختلال تحمل گلوکز و یا بروز دیابت شیرین نوع 2 مي شود.

مطالعه جنینگز و همكاران نیز نشان مي دهد که:

هرچه کیفیت خواب پائین تر باشد با درجات بالاتری از مقاومت به انسولین همراه است.

تمام مطالعاتي که پیش از این ذکر شد اثر خواب را بر سطح قند خون مورد مطالعه قرار داده بودند این در حالي است که برعكس آن نیز مي تواند صادق باشد. یعني خود دیابت به دلیل ناکچوری، دردهای نوروپاتیک، افسردگي ناشي از آن و دیگر پاتولوژی هایي که بیماران مبتلا به آن معمولا تجربه مي کنند، سبب مختل شدن کمیت و یا کیفیت خواب در این افراد شود.

نتایج مطالعات

با مطالعه بررسي های پیشین و توجه به سرعت بسیار بالای افزایش آمار مبتلایان به دیابت شیرین نوع 2 به خصوص در کشورهای در حال توسعه و همچنین اهمیت کنترل بهینه ی قند خون افراد دیابتي با تعدیل سبک زندگي، اهمیت توجه به بهداشت خواب و وضعیت روانشناختي در افراد مبتلا به دیابت به عنوان یک راهكار پیشگیری و درمان بهینه ی بیماران دیابتي مطرح مي باشد.

انتظار مشارکت بیماران

از آنجا که امروزه بیماران انتظار مشارکت بیشتری در تصمیم گیری های درماني دارند سعي خواهد شد با اطلاع از کیفیت خواب این بیماران به عنوان شاخصي مهم از کیفیت زندگي آنها که یک متغیر قابل مداخله نیز مي باشد، در کنار ویزیت های منظم پزشكان از نظر مسائل جسماني و کنترل منظم قند خون، به مشکلات روانشناختي و بهبود کیفیت زندگي از جمله اختلالات خواب این بیماران نیز توجه شود و خدمات سلامت بهداشت روان و خواب این بیماران نیز در سایر خدمات دریافتي آنها ادغام گردد.

مطالعات در ایران

در ایران چندین مطالعه در زمینه کیفیت زندگي بیماران دیابتي و همچنین شیوع اضطراب و افسردگي در آنها انجام شده ولي تاکنون مطالعه ای که به طور همزمان اثر سطح هموگلوبین  A1C  را بر اختلالات خواب در افراد مبتلا به دیابت شیرین نوع 2 ارزیابي نماید انجام نشده است. لذا این مطالعه جهت بررسي این مورد و اینكه آیا این اختلالات با کنترل بهینه قند خون در ارتباط است یا خیر، انجام گرفت. شاید بتوان از این عامل به عنوان یک شاخص پیش بیني کننده اختلال خواب در این افراد استفاده کرد.

مطالعه ی اخیر

مطالعه ی اخیر از نوع توصیفي مقطعي-تحلیلي بوده که بر  112 نفر از بیماران مبتلا به دیابت شیرین نوع 2 در محدوده ی سنی 30 الی 70  سال انجام شد. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران مبتلا به دیابت شیرین نوع   2 که به منظور پیگیری های پیشگیری-درماني که به طور روزمره به این مراکز مراجعه مي نمودند صورت گرفت. ابتلا به بیماری دیابت شیرین نوع 2 این افراد توسط پزشک متخصص داخلي یا فوق تخصص غدد و بر اساس گلوکز ناشتای پلاسمای بیشتر و مساوی 126 میلي گرم در دسي لیتر و یا وجود علائم دیابت به اضافه غلظت تصادفي گلوکز خون بیشتر و مساوی 200 میلي گرم در دسي لیتر که طي دو مرحله آزمایش به اثبات برسد تشخیص داده شد:

  • در ابتدا یک فرم کتبي رضایت آگاهانه که شامل اهمیت و جزئیات روش انجام پژوهش است در اختیار کلیه افراد واجد شرایط شرکت در طرح قرار داده شد.
  • افرادی که فرم را امضا و اعلام رضایت کتبي کردند در پژوهش شرکت داده شدند.

شرایط حذف بیماران

بیماراني که مشمول شرایط زیر بودند از پژوهش حذف شده و توسط نمونه های اضافي جایگزین شدند:

  • داشتن نوزاد
  • مراقبت از فردی که مستلزم بیدار شدن های مكرر شبانه بود، نمونه هایي که مبتلا به بیماری های غدد تیروئید (هایپوتیروئیدیسم یا هایپرتیروئیدیسم) به طورهمزمان بودند.
  • ابتلا به هرگونه بدخیمي
  • وجود نارسایي کبدی یا کلیوی
  • بیماران روان پزشكي
  • نمونه های تحت درمان با داروهای ضد افسردگي
  • سایر داروهای روان پزشكي
  • افرادی که چرخه خواب طبیعي نداشتند یا به عللي ساعات خواب و بیداری آنها متفاوت از جمعیت عمومي بود. مانند کساني که شیفت کاری شبانه داشتند.
  • سابقه ابتلا به سایر بیماری های تاثیرگذار بر کیفیت زندگي
  • چرخه خواب از جمله نارسایي احتقاني قلب
  • بیماری های مزمن ریوی
  • عوارض دیابتي شدیدی مانند آمپوتاسیون، سكته مغزی یا قلبي قبلي داشتند.
  • افرادی که به هر علتي مانند ابتلا به عقب ماندگي ذهني و دمانس، همكاری نمي کردند.

درباره پرسش نامه مشخصات دموگرافیک

بعد از آن پرسش نامه مشخصات دموگرافیک:

  • سن
  • جنس
  • وضعیت تاهل
  • وضعیت شغلي
  • سطح تحصیلات
  • مدت زمان ابتلا به دیابت شیرین نوع 2
  • نوع داروی مصرفي جهت کنترل قند(خوراکي یا تزریقي)
  • ابتلای همزمان به بیماری های تیروئید
  • مصرف همزمان داروهای ضد اضطراب
  • ضد افسردگي
  • داروهای ضد فشارخون

پرسش نامه وضعیت خواب پیتزبورگ در اختیار افراد قرار داده شد و بر اساس این پرسش نامه وضعیت خواب آنها مورد ارزیابي قرارگرفت. این پرسش نامه یكي از مهم ترین پرسشنامه های به کار رفته در تحقیقات خارجي است که نگرش بیمار را پیرامون کیفیت خواب در طي یک ماه اخیر بررسي مي کند. پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ هفت نمره برای مقیاس های:

  • درک فرد از کیفیت خواب خود
  • تاخیر در شروع خواب
  • طول مدت خواب واقعی
  • کفایت خواب
  • عوامل مختل کننده ی خواب
  • میزان داروی خواب آورمصرفی
  • اختلال عملكرد روزانه ی فرد

یک نمره ی کلي به دست مي دهد. نمره ی مقیاس های پرسشنامه:

  • نمرات 0،1،2،3  در هر مقیاس به ترتیب بیانگر وضعیت طبیعي، وجود مشكل خفیف، متوسط و شدید مي باشد.
  • کسب نمره کل بالاتر از 5 در پرسشنامه به معني کیفیت خواب پایین است.

اندازه گیری میزان هموگلوبین A1C

جهت اندازه گیری میزان هموگلوبین A1C، از افراد تحت مطالعه، 5 سي سي نمونه خون وریدی در حالت ناشتا گرفته شد. این اندازه گیری به کمک اسپكتروفوتومتر بر روی خون کامل لخته شده انجام گرفت.  شرکت کنندگان در این مطالعه بر اساس سطح هموگلوبین A1C به دو گروه، شامل افراد دارای هموگلوبین A1C کمتر از 7 به عنوان حد قابل قبول برای کنترل دیابت شیرین نوع 2 و گروه دوم، افراد دارای هموگلوبین A1C بیشتر از 7 که به عنوان گروه فاقد کنترل متابولیک مناسب بودند، تقسیم شدند. از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد:

  • آزمون کای دو جهت بررسي ارتباط بین سطح هموگلوبین A1C و سایر متغیرها استفاده شد.
  • آنالیز رگرسیون لوجستیک نیز جهت تحلیل چند متغیر به منظور حذف مخدوش کننده های احتمالي استفاده شد.

نتایج مطالعه مروری

  • شیوع اختلالات خواب با ظهور دیابت شیرین نوع 2
  • کنترل ضعیف قند خون افزایش مي یابد.
  • اختلالات خواب
  • شیوع بیماری های قلبي -عروقي
  • نورولوژیک
  • بیماری های متابولیک

را افزایش مي دهد. محدودیت خواب شبانه سبب تاثیر منفي بر هموستاز گلوکز شده و باعث کاهش عملكرد سلول های بتا و حساسیت به انسولین مي شود و ریسک ابتلا به دیابت را افزایش مي دهد. درمطالعه حاضرمیزان شیوع اختلالات خواب براساس پرسشنامه پیتزبورگ تقریبا 65 درصد گزارش شد. همچنین رابطه معني داری بین افزایش هموگلوبین A1C و شیوع اختلالات خواب مشاهده شد. به طوری که اختلالات خواب سطح هموگلوبین A1C  را افزایش مي داد. وجود رابطه معني دار:

  • تاهل
  • فشارخون

در آنالیز تک متغیره که در آنالیز رگرسیون لوجستیک رابطه ای دیده نشد. هم چنین قابل ذکر است که رابطه معني داری بین مصرف داروهای خواب آور و کنترل دیابت یافت نشد.

بررسی تاثیر مکمل عصاره پوست درخت کاج بر میزان LDL و HDL  زنان مبتلا به دیابت نوع دو

بررسی تاثیر مکمل عصاره پوست درخت کاج بر میزان LDL و HDL زنان مبتلا به دیابت نوع دو

بررسی تاثیر مکمل عصاره پوست درخت کاج دریایی فرانسوي ( الیگوپین) بر میزان LDL و HDL گروه زنان منتخب مبتلا به دیابت نوع دو

بیماري دیابت یکی از بیماري هاي مزمن شایع در دنیا می باشد. که به دلیل فقدان ترشح میزان کافی انسولین و یا عدم توانایی بدن در استفاده از انسولین بوجود می آید. نکته مهم در مورد اپیدمیولوژي این بیماري روند رو به رشد موارد بیماري در طی سال هاي آتی می باشد.  انجمن بین المللی دیابت ، تخمین زدند که میزان ابتلا به دیابت در جهان از 463 میلیون نفر در سال 2019 به 578 میلیون نفر در سال 2030 برسد که حدود  90 درصد این آمار را مبتلایان به دیابت نوع دو شامل می شود که در کشور ایران، میزان شیوع این بیماري در سنین 20 تا 79 سال حدود 10 درصد می باشد.

  شایعترین علت مرگ و میر در بیماران دیابتی نوع دو

شایعترین علت ناتوانی و مرگ و میر در بیماران دیابت نوع دو بیماری هاي قلبی عروقی می باشد. عوامل خطر متعددي براي بیماري قلبی عروقی در بیماران دیابتی وجود دارد. سردسته این عوامل خطر، اختلالات چربی خون و فشارخون است. شناسایی و مداخله به موقع در این بیماران، از بروز عوارض مزمن از جمله بیماری هاي قلبی و عروقی و سکته هاي قلبی پیشگیري می نماید.

علاوه بر تغییر در عادات غذایی به منظور کنترل فاکتورهاي خطر از جمله لیپوپروتئین هاي خون، داروهاي شیمیایی متعددي براي کنترل این عوارض کشف و در حال حاضر به مصرف می رسند. که علاوه بر داشتن عوارض جانبی مختلف این قبیل داروها، هزینه زیادي را براي خانواده و دولت ها به همراه خواهد داشت.

تاثیر مکمل هاي گیاهی در کنترل چربی خون

با در نظر گرفتن عوارض جانبی مصرف این داروها در بلند مدت، استفاده از مکمل هاي گیاهی می تواند روش موثرتري جهت کنترل عوارض حاد و مزمن و کاهش مصرف داروهاي کنترل چربی خون در این بیماران باشد. یکی از این  مکمل هاي گیاهی عصاره پوست درخت کاج دریایی فرانسوي یک مکمل رژیمی غنی از پروسیانیدین می باشد. که با ماده موثره یکسان و تحت نام تجاري الیگوپین عرضه می شود.

الیگوپین چیست؟

الیگوپین یک پودر قهوه اي مایل به قرمز است که از پوست درخت کاج دریایی فرانسوي استخراج می شود. هر کپسول الیگوپین محتوي 50 میلی گرم  پوست درخت کاج دریایی فرانسوي بوده که ماده موثره اصلی این مکمل پروسیانیدین می باشد  و بعنوان یک ترکیب آنتی اکسیدانی قوي ، حدود 67 تا 75 درصد ترکیب این مکمل را تشکیل می دهد.

پژوهش

بر اساس تجزیه و تحلیل یافته هاي این پژوهش، مصرف همزمان روزانه 100 میلی گرم مکمل الیگوپین به مدت شش هفته در گروه زنان منتخب، منجر به تغییرات معنا دار LDL در گروه مکمل در مقایسه با دارونما گردیده است. همچنین میزان HDL تغییرات معنا داري را در گروه مکمل در مقایسه با دارونما نداشته است. به نظر می رسد. تاثیرات مثبت این مکمل در کنترل لیپوپروتئینهاي خون بخصوص میزان LDL، به دلیل مکانیسم کاهش استرس اکسیداتیو و رادیکال هاي آزاد پلاسما و در نتیجه بهبود سطح پروفایل هاي لیپیدي خون باشد.

روند پژوهش

در مطالعه ایی که در سال 2010 انجام شد. مصرف این مکمل در زنان و مردان مبتلا به سندروم متابولیک، تغییرات معناداري در میزان HDL در گروه مکمل در مقایسه با گروه دارونما مشاهده شد. در پایان، لازم است که به محدودیت هاي خارج از کنترل پژوهش حال حاضر اشاره شود. که شامل عدم گزارش تغییرات احتمالی در میزان، نوع و دفعات داروهاي مصرفی، مصرف هم زمان هرگونه مکمل گیاهی، ویتامین و مواد معدنی خوراکی بدون گزارش قبلی، عدم گزارش تغییرات احتمالی در رژیم غذایی روزانه در طول مدت پژوهش، عدم گزارش تغییرات احتمالی در میزان فعالیت، خواب شبانه روزی یا هرگونه تغییرات پایدار احتمالی در شخصیت، و اتفاقات روزمره اقتصادي، ویژگی روانی، انگیزه هاي فردي و شغلی بوده است. که می توانست موثر بر استمرار اجتماعی و همکاري در پژوهش موثر باشد.

پیشنهادات پژوهش

با توجه به پیشینه مطالعات انجام شده، پیشنهاد می شود. مطالعات آتی مصرف مکمل الیگوپین در بیماران دیابتی نوع دو که داروي کاهنده چربی خون استفاده نمی کنند، با میزان دوز مصرفی به میزان  200 میلی گرم مکمل الیگوپین در روز و یا در بازه زمانی کوتاه مدت دو تا سه  هفته ایی و بلند مدت سه تا شش ماهه انجام شود. همچنین تاثیر این مکمل بر فشارخون سیستولیک و دیاستولیک و یا سایر شاخص هاي لیپوپروتئینی خون مثل کلسترول و تري گلیسیرید. هم به عنوان متغیرهاي اصلی بررسی شود. در ضمن می توان به انجام مطالعات اثربخشی مصرف همزمان این مکمل در گروه مردان مبتلا به دیابت نوع دو پرداخت.

Reference:

The Effects of Supplement French Pine Bark Extract (Oligopin) on LDL and HDL in Selected Women with Type II Diabetic. October 2020. Journal of Diabetes Nursing 8(3)

تعیین اثر کروم در کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

تعیین اثر کروم در کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

کرومیوم

یکی از مواد معدنی ضروری است که به نظر می رسد برای هموستاز طبیعی گلوکز، چربی و کنترل قند خون در افراد لازم است. کرومیوم یکی از مواد معدنی مهم در کنترل قند خون برای افراد دیابتی است. این عنصر به عنوان یک عنصر ردیابی بسیار مهم برای فعالیت انسولین در بدن شناخته می‌شود.

معرفی کرمیوم سه ظرفیتی

کرومیوم سه ظرفیتی در یک مجموعه به نام عامل تحمل گلوکز که از نظر بیولوژیکی فعال در نظر گرفته می شود. در این مقاله به بررسی تعیین اثر کروم در کنترل قند خون بیماران دیابتی خواهیم پرداخت.

ویژگی کرومیوم 

  • افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین کمک کند.
  • و از این طریق به موثرتر شدن فرآیند جذب قند خون توسط سلول‌ها کمک کند.
  • کاهش شدت علائم مرتبط با دیابت نیز موثر باشد.

این ویژگی‌های کرومیوم می‌توانند به افراد دیابتی کمک کنند تا مقادیر قند خون خود را در مرزهای نرمال نگه دارند. و از افزایش قند خون و عوارض آن جلوگیری کنند. با این حال، میزان مصرف کرومیوم باید با دقت کنترل شود. و تحت نظر پزشکان باشد تا از هرگونه عوارض جانبی جلوگیری شود.

تعیین اثر کروم در کنترل قند خون بیماران دیابتی

کرومیوم نخستین بار در مخمر آبجو کشف شد. و کمبود شدید کرومیوم منجر به مقاومت انسولین، کاهش دیابت و عدم کنترل قند خون می گردد. در شرایط عادی کرومیوم با اتصال به الیگوپپتیدی با وزن مولکولی کم تعداد گیرنده های انسولین را افزایش میدهد که به دنبال آن باعث افزایش

  • آنزیم های گیرنده انسولین
  • تنظیم قند خون
  • تنظیم هموگلوبین گلیکوزیله شده (HbA1c) است.

به سبب کنترل قند خون را خواهیم داشت. بررسی های انجام شده در محیط خارج از بدن نشان داده اند که کرومیوم به ویژه کرومیوم باند شده به نیاسین می تواند. مقاومت به انسولین را کاهش دهد و سطح کلسترول را پایین آورد.

کنترل قند خون

تجویز کرومیوم پیکولینات حساسیت به انسولین را با تشدید تحریک گیرنده های انسولین افزایش می دهد. در پژوهش هاي متعددي از جمله بررسي هاي انجام شده در ايران، نشان داده شده غلظت کروميوم در سرم و موي بيمارن ديابتي و گروه اختلال تحمل گلوكز به طور معني داري، از گروه کنترل کمتر است.

نتایج پژوهش

با اين حال يافته هاي بررسي هاي مربوط به تجويز کروميوم در افراد سالم و بيماران مبتلا به ديابت متفاوت بوده است. يافته هاي چندين پژوهش نشان داده مصرف کروميوم به دنبال افزايش فعاليت هاي بدني ميتواند سبب افزايش توده ي عضلاني و سوخت بيشتر چربي هاي بدن با بهبود سوخت و ساز گلوکز و چربي گردد.

نتیجه گیری

مصرف کرومیوم به دنبال فعالیت های بدنی می تواند سبب

  • افزایش توده عضلانی
  • سوخت بیشتر چربی های بدن 
  • بهبود سوخت و ساز گلوکز و چربی گردد.

مکمل چیتوزان شرکت پرارین پارس حاوی ماده موثره چیتوزان و کرومیوم جهت لاغری و کنترل قند خون در افراد می باشد.